Book : “Emotional Intelligence” by Daniel Goleman
Course Level 1: Emotional Intelligence at Work on LinkedIn Learning
Course: Becoming a Proactive Leader by Udemy
Creative Problem Solving on Coursera
Book: “Atomic Habits” by James Clear
Book : “Emotional Intelligence” by Daniel Goleman
Course Level 1: Emotional Intelligence at Work on LinkedIn Learning
Course: Becoming a Proactive Leader by Udemy
Creative Problem Solving on Coursera
Book: “Atomic Habits” by James Clear
អាណានិគមបារាំងបានដេីរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការវាសវែងនិងកំណត់ព្រំដែនកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នក្នុងនាមបារាំងជាអាណាព្យាបាល១៨៦៣ដល់ឆ្នាំ១៩៥៤ ហេីយពេលកម្ពុជាទទួលបានឯករាជ្យ១១ វិច្ឆិកា ១៩៥៣ ព្រំដែននេះបានក្លាយជាព្រំដែនកម្ពុជាតំកល់នៅអង្គការសហប្រជាជាតិរហូតឈានចូលយុគកាលបច្ចុប្បន្ន។ កោះគុជ(pearl island) ខុសពីកោះត្រល់(Phuqoc Island) ត្រង់សន្ធិសញ្ញាព្រំដែនមួួយជាការកំណត់រវាងប្រទេស ហេីយមួួយទៀតជារដ្ឋបាលក្រោមអាណានិគមបារំាងមានកម្ពុជា វៀតណាម និង ឡាវ។
ក្រោយចាញ់ក្តីប្រាសាទព្រះវិហារជាថ្មី១១ វិច្ឆិកា ២០១៣ ក្រោយទីក្រុងឡាអេកាត់ក្តីអោយខ្មែរឈ្នះនៅថ្ងៃ១៥ មិថុនា ១៩៦២ ថៃបានសំរុកអភិវឌ្ឍន៍កោះគុជអោយក្លាយជាតំបន់ទេសចរណ៍ កសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងអោយពលរដ្ឋរស់នៅកកកុញទីនោះ។ អ្នកសង្កេតការណ៍យល់ថាថៃហាក់បីដូចជាចំលងការអភិវឌ្ឍន៍នេះពីវៀតណាមដែលតាមរយះសន្ធិសញ្ញាខុសច្បាប់ជាមួយមនុស្សមានអំណាចរបស់ខ្លួនក្នុងកំឡុងពេលខ្លួនឈ្លានពានកាន់កាប់ខ្មែរទាំងស្រុងរវាង១៩៧៩ដល់១៩៩៩ ហេីយបន្តអភិវឌ្ឍន៍កោះនេះរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃ។ សម្រាប់ថៃគឺគ្មានសន្ធិក្រៅច្បាប់ណាក្រៅពីកិច្ចព្រមព្រៀងយោគយល់គ្នា MOU ចុះហត្ថលេខាឆ្នាំ២០០១។
ការប្រកាសរកស៊ីនេះជាការមិនអាចទទួលបានសម្រាប់ផលប្រយោជន៍កម្ពុជាពីព្រោះថៃអាចឆ្លាតក្នុងការបន្តអភិវឌ្ឍន៍និងលួួងលោមមន្ត្រីពុករលួយខ្មែរសម្រាប់ការបន្តគ្រប់គ្រងនាពេលបច្ចុប្បន្នទោះដឹងខ្លួនថាខ្លួនរំលោភបំពានដែនសមុទ្រខ្មែរការពារដោយច្បាប់អន្តរជាតិក៏ដោយ។ ពីឪពុកដល់កូន នាយករដ្ឋមន្ត្រីទាំងប្រកាន់គោលនយោបាយបង្រ្កាបជនជាតិខ្មែរខ្លួនឯងក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាព្រំដែនទាំងដីគោកនិងដីសមុទ្រជាមួយទាំងវៀតណាមនិងថៃ។ ជាតឹកតាងមានសកម្មជននិងយុវជនខ្មែរជាច្រេីនត្រូវបានចាប់ដាក់គុកនិងបង្ខំចិត្តរស់និរទេសខ្លួននៅក្រៅប្រទេស។ ថ្មីៗនេះ អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីឪថ្លែងថា “ការប្តឹងរឿងកោះគុជទៅតុលាការអន្តរជាតិជាការបង្កសង្គ្រាមរវាងខ្មែរថៃ” នៅពេលដែលមេដឹកនាំថៃប្រកាសជាសាធារណះមុនហ្នឹងបន្តិច ហេីយនាយករដ្ឋមន្ត្រីកូននិយាយមិនមានជំហរច្បាស់លាស់ថា “មានតែមេដឹកនាំបក្សជំទាស់ថៃទេដែលទាមទារចង់បានកោះគុជទាំងស្រុង ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលខ្មែរមិនចាំបាច់ឆ្លេីយតបឬធ្វេីតាមក្រុមប្រឆាំងជ្រុលនិយមខ្មែរមួយចំនួននោះទេ” ដែលពាក្យពេជ្រមេដឹកនាំកំពូលបែបនេះគឺមិនខុសពីជាន់ករខ្មែរគ្នាឯងរួចហុចដងដាវអោយសត្រូវនោះ។
បេីយេីងសិក្សាលំអិត កម្ពុជាមានសិទ្ធិគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការកាន់កាប់ភាគខ្លះនៃកោះគុជនិងដែនសមុទ្រធំល្វឹងល្វេីយគ្រប់ដណ្តប់កោះត្រល់ទាំងស្រុងផងដែរ។
កម្ពុជាមានកំលាំងពលរដ្ឋ សេដ្ឋកិច្ច យោធា និងនយោបាយខ្សោយជាងថៃខ្លាំងណាស់ តែកម្ពុជាមានអំណាចផ្លូវច្បាប់ក្នុងដៃដែលត្រូវរួមគ្នាអនុវត្តន៍
ដោយសេង សុភ័ណ
រំលឹកឡេីងវិញ៖
ថ្ងៃ១៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ តុលាការកំពូលនិងមហាអយ្យការសំរេចរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតាមបណ្តឹងរបស់គណបក្សកាន់អំណាច ដែលប្រការនេះជាបដិវាដកម្មដ៏ធំមួយសម្រាប់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។ នៅពេលការបោះឆ្នោតជាតិថ្ងៃទី២៣កក្កដា២០២៣កំពុងឈានចូលមកដល់ យេីងឃេីញគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែលជាបក្សកាន់អំណាចបានធ្វេីសមាជបក្សនៅទីស្នាក់ការបក្សរបស់ខ្លួនដ៏ធំស្កឹមស្កៃកណ្តាលបេះដូងក្រុងភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី២៩មករា២០២៣។ ខុសគ្នាស្រឡះពីការបង្ហាញភាពហឺហារនិងសម្ភារះបញ្ជាក់ភាពមានទ្រព្យធនស្តុកស្តម្ភ គណបក្សភ្លេីងទៀននឹងធ្វេីសមាជរបស់ខ្លួននៅទីវាលស្រែមួយដាច់ស្រយាលនៃទីក្រុងរលួស ខាងកេីតទីរួមខេត្តសៀមរាបនៅថ្ងៃទី១១កុម្ភះ២០២៣នេះ។ សូមបញ្ជាក់ថារលួសជាទីក្រុងភូមិសាស្រ្តនិងប្រវត្តិសាស្រ្តនយោបាយមួយសំខាន់ខ្លាំងណាស់ដែលពីមុនមានឈ្មោះថាហរិហរាល័យ ដែលព្រះមហាក្សត្រខ្មែរសម័យនោះបានកសាងឡេីងមុនការឈានទៅរកការរីកចំរេីនថ្កុំថ្កេីងនៃអាណាចក្រអង្គរជាង៤០០ឆ្នាំបន្ទាប់មក។
គោលនយោបាយ(policy)គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា៖
យោងតាមសេចក្តីសម្រេចពីអង្គសមាជវិសាមញ្ញនិងបទសម្ភាសន៍ជាច្រេីន ដូចមានខាងក្រោមនេះ យេីងសង្កេតឃេីញថា គោលនយោបាយនេះមានភាពអភិរក្សនិយម(conservative)ច្រេីន និងមិនបានឆ្លេីយតបឬនិយាយក្នុងសំណេររបស់ខ្លួនមួយម៉ាត់ណាសោះអំពីបញ្ហាមួួយចំនួនដូចជា៖
អ្វីដែលគួរចាប់អារម្មណ៍ទាំងក្នុងសំណេរនិងពីសន្និសីទសារពត៌មាននេះនោះគឺគណបក្សប្រជាជនផ្តោតទៅលេី៖
គោលនយោបាយ(policy)គណបក្សភ្លេីងទៀន៖
យេីងមិនទាន់ទទួលសេចក្តីសម្រេចពីគោលនយោបាយរបស់គណបក្សភ្លេីងទៀននៅឡេីយទេ ព្រោះប៉ុន្មានម៉ោងខាងមុខនេះឬថ្ងៃស្អែក យេីងអាចឃេីញបន្ទាប់ពីសមាជវិសាមញ្ញត្រូវបានបញ្ចប់។ ភ្ជាប់ខាងក្រោយជាគោលនយោបាយខ្លះៗដែលយេីងអាចស្វែងយល់៖
គោលនយោបាយល្អមានប្រសិទ្ធភាព(sound policy)៖
និយមន័យនៃគោលនយោបាយល្អមានប្រសិទ្ធភាពអាស្រ័យលេីអង្គប្រកបពីរយ៉ាង៖ ១ គោលនយោបាយនោះត្រូវយកប្រជាពលរដ្ឋជាកម្មវត្ថុនៃការងារនិងការសម្រេចជោគជ័យដែលផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ដល់ប្រជាពលរដ្ឋ(Policies should be based on objectives and they should contribute towards the attainment of objectives.) ២ គោលនយោបាយត្រូវតែត្រូវបានតាក់តែងទុកជាមុននិងទទួលផលពីគំរោងនោះ មិនមែនជាការសម្រេចចិត្តឆ្លៀតតាមហេតុការណ៍ដែលបានកេីតឡេីងដេីម្បីឆ្លៀតកេងចំណេញនោះទេ(Policies should be properly planned instead of being the outcome of opportunistic decisions.)។
អង្គប្រកបនៃគោលនយោបាយល្អមានប្រសិទ្ធភាពគួរប្រកបដោយ៖
ហេីយជាទូទៅគោលនយោបាយល្អមានប្រសិទ្ធភាពត្រូវតែងាយធ្វេី(practical) មានហានីយភាពទាប(low risk) អាចវាស់វែងនិងវាយតំលៃបាន(measurable) អាចតាមដាននិងបន្តការងារបានជាប់ជានិច្ច(evaluatable)។
ខាងក្រោមនេះក៏ជាគំនិតរបស់យុវបណ្ឌិតខ្មែរគឺលោកបណ្ឌិតរ៉ូ វណ្ណះ និងព្រឹទ្ធាចារ្យបណ្ឌិតឡៅ ម៉ុងហៃ ដោយផ្តោតលេីឆន្ទះពិតប្រាកដ(political willls) សុចរិតភាព(integrity) និងគុណធម៌(virtue) របស់អ្នកតាក់តែងគោលនយោបាយនិងអ្នកប្រតិបត្តិផងដែរ។
Sangeetha Amarthalingam
Original Reference: Phnom Penh Post
Publication date 14 May 2020 | 22:04 ICT
The unrelenting negative economic effect of Covid-19 on businesses and banks’ stringent procedures have put Cambodians in a bind over term loans
In the mid-1970s, when the city crashed and burned in a warped socialist uprising led by Communist Party of Kampuchea leader Pol Pot, untold fear gripped the people.
Today, although less menacing, the fear is surreal as Covid-19 does a number on the economy.
It has resulted in thousands of documented job displacements in the garment sector, and wage cuts among white collar workers in Cambodia, although this has yet to be quantified.
The situation is graver because garment workers, as past studies show, stimulate the economy in the informal sector which is made up of street food vendors, hairdressers and transport providers.
A rough estimate shows that each wage earner in the garment sector supports five to six persons in the informal sector via local economic stimulation.
The government estimates that the temporary loss of some 150,000 jobs in the garment sector would indirectly affect some one million people in the informal sector.
David Van, senior associate of Platform Impact, a public-private partnership, said: “The government’s so-called Covid-19 stimulus plan is [also] not leading anywhere as small- and medium-sized enterprises are finding difficulty securing loans.
“If they close shop permanently, then there would be fewer jobs in the future. The picture is very grim.”
As if that was not bad enough, nearly 90,000 Cambodian migrant workers in Thailand who flooded back home amid the crisis will likely raise the unemployment rate in the Kingdom.
All these could veritably point to an expected growth in indebtedness among Cambodians. Up to 2018, the Credit Bureau of Cambodia recorded $20.9 billion in overall outstanding loan balances, representing 3.3 million active borrowers from 157 financial institutions.
Besides, an updated May report by NGOs Licadho and Sahmakum Teang Tnaut (STT) on the debt crisis faced by the lower strata of the society revealed that more than 2.6 million Cambodian borrowers held more than $10 billion in microfinance debt by the end of 2019.
The report “Driven Out – One village’s experience with microfinance institutions (MFIs) and cross-border migration” said the amount constituted an average loan size of $3,804.
This is supposedly the highest figure in the world, and an increase on an “already troubling” average of $3,370 as of December 31, 2018.
“This debt, the majority of which is collateralised by land titles, continues to pose a significant threat to land tenure security for indebted families and has led to other serious and systematic human rights abuses across the country, including debt-driven migration,” Licadho and STT said.
Based on the report, the situation had already seemed compounding before Covid-19. But the pandemic has sent the Cambodian economy into a tailspin.
Continue reading →