Op-Ed: Sam Rainsy Facebook Page
១២ កុម្ភៈ ២០១៩ / 12 February 2019 – Cambodia’s Exiled Opposition Vows Return to Create Democratic Change (*)
សារព័ត៌មានអន្តរជាតិ The Geopolitics (ភូមិសាស្ត្រនយោបាយ) ទើបតែចុះផ្សាយអត្ថបទមួយរបស់លោក សម រង្សុី មានចំណងជើង “ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំងកំពុងនិរទេស ប្តេជ្ញាវិលត្រឡប់មកកម្ពុជាវិញ ដើម្បីជម្រុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរ តាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យ”។
ខ្លឹមសារសង្ខេប នៃអត្ថបទនេះ
១- ល្បែងនយោបាយរបស់ ហ៊ុន សែន និងរបបគាត់ ជិតដល់ទីបញ្ចប់របស់វាហើយ ដោយសារតែប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ចង់សម្រេចវាសនារបស់ខ្លួនដោយខ្លួនឯង។
២- ជ័យជំនះគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ក្នុងការបោះឆ្នោតខែកក្កដា ២០១៨ គឺជាជ័យជំនះក្លែងក្លាយ ក្នុងការបោះឆ្នោតក្លែងក្លាយ ពីព្រោះមិនមានវត្តមានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
៣- ហ៊ុន សែន បានចោទប្រកាន់យ៉ាងងងើលប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក កឹម សុខា ពីបទក្បត់ជាតិ ហើយបានយកការចោទប្រកាន់នេះ ធ្វើជាលេសដើម្បី រំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។ តែមតិជាតិ និងអន្តរជាតិ មិនជឿ ហ៊ុន សែន ទេ ហើយយើងដឹងថា តាមផ្លូវច្បាប់ ហ៊ុន សែន ត្រូវតែដោះលែង កឹម សុខា នៅដើមខែមីនានេះ ពីព្រោះគាត់មិនអាចរកភស្តុតាងត្រឹមត្រូវណាមួយ ដើម្បីកាត់ទោស កឹម សុខា បានឡើយ។
៤- ហ៊ុន សែន គួរណាស់យកការគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្មពីសហភាពអឺរ៉ុប ធ្វើជាមូលដ្ឋានដើម្បីធ្វើការកែទម្រង់តាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យ តែគាត់បែរមកគំរាមកម្ចាត់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិទៅវិញ បើសហភាពអឺរ៉ុបអនុវត្តទណ្ឌកម្មនោះមែន។ នេះបង្ហាញថា ហ៊ុន សែន ជាជនផ្តាច់ការដ៏ព្រៃផ្សៃ។
៥- ហ៊ុន សែន ចាប់ប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ធ្វើជាចំណាប់ខ្មាំង ដើម្បីគំរាមសហគមន៍អន្តរជាតិ កុំឲ្យដាក់ទណ្ឌកម្មលើរបបគាត់ ដោយសារតែអំពើពុករលួយ និងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស ក្រោមរបបគាត់។ គាត់មិនញញើត បង្ខំប្រជារាស្ត្រ ឲ្យទទួលទណ្ឌកម្មជំនួសគាត់ និងដោយសារគាត់។ នេះបង្ហាញថា ហ៊ុន សែន ជាមនុស្សកំសាក ដែលមិនហ៊ានទទួលខុសត្រូវខ្លួនឯង។
៦- ហ៊ុន សែន ចង់នៅក្រាញអំណាចជារៀងរហូត ទោះបីប្រជារាស្ត្រខ្មែរវេទនាយ៉ាងណាក៏ដោយ ហើយប្រទេសជាតិហិនហោចយ៉ាងណាក៏ដោយ។ ហ៊ុន សែន ចង់រក្សាអំណាច ដើម្បីរក្សានិទណ្ឌភាព (ការរួចទោស) សម្រាប់គាត់ ពីព្រោះពេលណាគាត់បាត់អំណាច គាត់នឹងប្រឈមការកាត់ទោស ចំពោះមុខតុលាការឯករាជ្យណាមួយ ពីបទឧក្រិដ្ឋជាច្រើន ដែលគាត់បានប្រព្រឹត្តរយៈពេលជាង ៣០ ឆ្នាំកន្លងមក។
៧- តាមការដាក់ចំណាត់ថ្នាក់ របស់អង្គការតម្លាភាពអន្តរជាតិ (Transparency International) ប្រទេសកម្ពុជា ក្រោមរបប ហ៊ុន សែន បានធ្លាក់ទៅក្នុងចំណោមប្រទេសដែលពុករលួយជាងគេក្នុងពិភពលោក និងក្នុងចំណោម ប្រទេសដែលរងការបំផ្លាញធ្ងន់ធ្ងរជាងគេ ដោយសារតែអំពើពុករលួយនេះ។
៨- យើងមិនអាចអត់ទ្រាំនៅស្ងៀមបានទេ ចំពោះមុខស្ថានការណ៍បែបនេះ។ ថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលកំពុងនិរទេសសព្វថ្ងៃ មានទាំងរូបខ្ញុំ (សម រង្ស៊ី) ផងដែរ បានសម្រេចចិត្តថានឹងវិលត្រឡប់ មកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នេះ។ យើងអំពាវនាវដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ ឲ្យបន្តដាក់សម្ពាធលើរបប ហ៊ុន សែន។ ទោះបីមាតុភូមិនិវត្តន៍របស់យើង ប្រកបដោយហានិភ័យសម្រាប់រូបយើងយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏យើងត្រូវតែជួយប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ឲ្យសម្រេចបាននូវគោលបំណងរបស់លោក ក្នុងនោះមានការដោះលែងលោក កឹម សុខា និងការបើកផ្លូវឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដំណើរការឡើងវិញ។ ជាចុងក្រោយ ត្រូវតែមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញឲ្យបានពិតប្រាកដ និងត្រឹមត្រូវ ដើម្បីឲ្យប្រជារាស្ត្រខ្មែរ អាចជ្រើសរើសមេដឹកនាំដែលលោកចង់បានពិតប្រាកដ។
៩- របបផ្តាច់ការ ហ៊ុន សែន សព្វថ្ងៃ រំលោភទាំងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃប្រទេសកម្ពុជា ទាំងកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ឆ្នាំ ១៩៩១។ របប ហ៊ុន សែន នេះ មិនមែនគ្រាន់តែជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជាតែឯងទេ តែជាគ្រោះថ្នាក់សម្រាប់ពិភពលោកទាំងមូល។
១០- សហគមន៍អន្តរជាតិ ត្រូវតែរក្សាជំហរម៉ឺងម៉ាត់ ក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរបប ហ៊ុន សែន ហើយត្រូវតែប្រើឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនយ៉ាងពេញទំហឹង ដើម្បីជួយការពារសុវត្ថិភាពថ្នាក់ដឹកនាំគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ពេលធ្វើមាតុភូមិនិវត្តន៍។ អ្នកប្រជាធិបតេយ្យក្នុងពិភពលោកទាំងអស់ ត្រូវតែរួមកម្លាំងគ្នា ដើម្បីជួយសង្គ្រោះប្រជារាស្ត្រខ្មែរ ដែលរងទុក្ខវេទនា ក្រោមរបប ហ៊ុន សែន ច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។
(*) The Geopolitics – February 11, 2019
CAMBODIA’S EXILED OPPOSITION VOWS RETURN TO CREATE DEMOCRATIC CHANGE
By Sam Rainsy
The end game is approaching for Cambodian Prime Minister Hun Sen. The former Khmer Rouge commander who has held power since 1985 has returned Cambodia to a single-party dictatorship by banning the peaceful opposition, the Cambodia National Rescue Party (CNRP). This is the only party that has enough support to challenge the ruling Cambodia People’s Party (CPP).
The desire of the Cambodian people to determine their own future, and their knowledge that it is their inalienable right to do so, mean that the game is nearly up.
The attempt to repress the CNRP, which resulted in the CPP winning 100% of the seats in the national assembly in a bogus election held in July 2018, rests on a foundation of sand. This is made clear by Hun Sen’s inability to solve the problem he has created for himself concerning the leader of the CNRP, Kem Sokha. It was the arrest of Kem Sokha under the ludicrous charge of treason that served as the pretext to dissolve the CNRP. But Hun Sen cannot legally keep Kem Sokha under house arrest beyond this March. Neither can he organize any credible trial for lack of evidence.
The European Union has responded forcefully to the crisis. It has started the process of ending Cambodia’s duty-free access to its markets under the Everything But Arms (EBA) program. This threatens the garment industry, which employs 750,000 people and is Cambodia’s biggest exporter. The EU stance makes the false bargain proposed by Hun Sen of economic stability in return for the surrender of political freedom impossible to sustain. It was always a false bargain: history teaches us that democratic freedom and strong institutions are strongly associated with economic growth.
Rather than use the EU move as the trigger for democratic reform, Hun Sen has publicly said that he would “kill” the CNRP – which scored close to half of the popular vote in the previous national poll of 2013 in spite of many election irregularities – if the EU presses ahead. This is the reaction of a brutal dictator.
The prime minister is prepared to hold the Cambodian people hostage in an attempt to blackmail the international community into tolerating the corruption and human rights violations of his regime. He knows that it is his government which is the target of EU sanctions, but does not hesitate to make the Cambodian people suffer in his place. This is the stance of a coward.
Hun Sen wants to cling to power at any cost. He makes no secret of his plan to found a political dynasty with his children already controlling Cambodia’s armed forces and economy. For Hun Sen, power is associated with impunity, which is vital because he cannot afford to face an independent judiciary given all the crimes he has committed over his 34-year absolute reign. This is the stance of a criminal who seeks impunity.
Cambodia is, according to Transparency International, one of the most corrupt countries in the world. The 2018 ranking from Transparency places Cambodia at 161 out of 180 in terms of corruption perceptions. That puts our country, which in the 1960s achieved some of the fastest economic growth rates in Asia, now behind Zimbabwe, and level with the Democratic Republic of the Congo. It is truly a shameful record. Cambodia has slowly turned into one of the world’s long-term governance disasters.
We will tolerate it no longer. Exiled CNRP leaders including myself have announced that we will return to Cambodia in 2019. This return, which could happen at any moment, will increase, rather than reduce, the onus on the international community to stand firm in its treatment of Hun Sen.
Our return is at considerable personal risk to each one of us. Our demands are simple, realistic, achievable and no less than the Cambodian people deserves. The CNRP must be reinstated and Kem Sokha must be released from house arrest. The fabricated charge of treason against him must be dropped. The ban on political activities by 118 leading CNRP members must also be ended. A timetable for prompt, genuine national elections must be published. In those elections, the CNRP must be free to select whoever it wishes as candidates, myself and Kem Sokha included.
The return to dictatorship under Hun Sen violates both Cambodia’s own constitution and an international treaty, the Paris Peace Agreements of 1991. The credibility of each country that signed that treaty, which prescribes a democratic system based on governance, is at stake, as is the credibility of the international treaty system. If a treaty signed by each of the permanent members of the UN Security Council can be openly disregarded, then, wherever you live, Cambodia’s experience under Hun Sen has made the world a much more dangerous place.
The international community must stand firm in applying trade and personal sanctions on the regime, and do everything in its power to protect the CNRP opposition leaders when they return to the country. The long-suffering people of Cambodia deserve no less.
Sam Rainsy
Acting President, CNRP
Original source: The Geopolitics
=================
Op-ED: Sok Lak:បញ្ហាEBAមិនអាចធ្វើឲ្យកម្ពុជាស្លាប់ទេ តែវានឹងប្រឈម
Posted on February 12, 2019
បន្ទាប់ពីសហគមន៍អឺរ៉ុបបានទុករយៈពេលមួយឆ្នាំក្នុងការឃ្លាំមើលសកម្មភាពរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ថ្មីៗសហគមន៍សម្រេចចាប់ផ្តើមដំណើរការផ្លូវការ ដែលនេះអាចឈានទៅដកហូតបណ្តោះអាសន្នអនុគ្រោះពន្ធពាណិកម្ម (EBA) ពីប្រទេសកម្ពុជា។
យោងតាមសហភាពអឺរ៉ុប ការដកហូតពិតប្រាកដនឹងធ្វើឡើងនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០២០។បញ្ហាEBAនេះមិនអាចសម្លាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទាំងមូលទេ ហើយប្រទេសកម្ពុជាក៏មិនមែននាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុបមួយដែរ។ ក្រៅពីទីផ្សារអឺរ៉ុប កម្ពុជានៅមានទីផ្សារធំៗដូចជាចិន អាមេរិច ថៃ វៀតណាម ជាដើម។
ទោះបីយ៉ាងណា បញ្ហាដកEBA ពីប្រទេសកម្ពុជាអាចនឹងបង្កភាពប្រឈមដូចជា៖
1. តម្លៃទំនិញខ្មែរលើទីផ្សារអន្តរជាតិពិសេសនៅអឺរ៉ុបកើនឡើង
2. កំរិតប្រកួតប្រជែងទំនិញខ្មែរខ្ពស់ជាងមុនលើឆាកអន្តរជាតិ
3. រោងចក្រ និងក្រុមហ៊ុនបរទេសដែលបានប្រយោជន៍ពីEBAអាចពិចារណាដកខ្លួនទៅប្រទេសដែលមានការអនុគ្រោះ និងអាចផលិតទំនិញតម្លៃទាប
4. វិស័យមួយចំនួនដូចជាកាត់ដេរ កសិកម្ម និងផលិតកម្មអាចមានការប្រែប្រួលខ្លាំង
5. ឥរិយាបថក្នុងការប្រើប្រាស់ទំនិញផលិតពីខ្មែរអាចមានការប្រែប្រួលខ្លាំងដោយសារការប្រែប្រួលតម្លៃ
6. កំលាំងពលកម្មប្រឈមនឹងការប្រែប្រួលជំនាញ និងកន្លែងការងារ
7. ការត្រៀមលក្ខណៈចំពោះវិស័យថ្មីៗនៅមានកំរិត
8. ការផ្លាស់ប្តូរទីផ្សារ និងអតិថិជននឹងកើតឡើង
ចំណុចគួរពិចារណា៖
– ប្រភេទទំនិញនាំពីកម្ពុជាចូលអឺរ៉ុប៖ សំលៀកបំពាក់ ស្បែកជើង ម្ហូបអាហារ បន្លែ អង្ករ កង់ជាដើម
– ប្រហែល២០០ផ្លាកសញ្ញា និង៦០០រោងចក្រទទួលប្រយោជន៍ពីEBA
– ប្រមាណ៧សែននាក់ ៧០%ជាស្ត្រី ក្នុងវិស័យកាត់ដេរ
– ប្រមាណ៣ ទៅ៤ពាន់លានដុល្លារនាំចូលទីផ្សារអឺរ៉ុបក្នុងឆ្នាំ២០១៧
– ក្នុងឆ្នាំ២០១៨ សហភាពអឺរ៉ុបគឺជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតរបស់កម្ពុជាដែលទំហំនៃការនាំចេញស្មើនឹង45% នៃការនាំចេញរបស់កម្ពុជា
– អ្នកផ្គត់ផ្គង់ជំនួសកម្ពុជាអាចជាបង់ក្លាដេស ឥណ្ឌូនេស៊ី វៀតណាម
– ដើមហេតុ៖ បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស សកម្មភាពកំហិតចំពោះសង្គមស៊ីវិលនិងសហជីពនិងបញ្ហាដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចជាពិសេសនៅក្នុងវិស័យស្ករ
================
Statement on EU Proceedings to Suspend Cambodia’s EBA Trade Benefits
Op-Ed: US Embassy Phnom Penh
Statement on EU Proceedings to Suspend Cambodia’s EBA Trade Benefits
Great Seal of the United States4K
U.S. Embassy in Phnom Penh Statement
For Immediate Release
February 12, 2019
The United States notes the European Union’s decision to begin proceedings to suspend Cambodia’s preferential trade benefits under the Everything But Arms (EBA) scheme due to the serious setbacks to the protection of human rights and labor rights over the past 18 months.
We share the EU’s concerns about serious violations of freedom of expression, internationally recognized labor rights, and freedom of association. The United States calls on Cambodian leaders to restore a true, multi-party democracy, as enshrined in Cambodia’s constitution. We also call on Cambodia to drop the charges against Kem Sokha and all arbitrary charges against other political prisoners, and to allow independent trade unions, media organizations, and other elements of civil society to operate without undue restrictions.
Cambodian leaders still have an opportunity to avoid the negative economic consequences of EBA withdrawal. As EU Commissioner for Trade Cecilia Malmström said: “It should be clear that today’s move is neither a final decision nor the end of the process. But the clock is now officially ticking and we need to see real action soon.” We urge Cambodian leaders to put the well-being of the country before personal and political interests.