បានស្តាប់ពត៌មានវិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃនេះ ខ្ញុំសូមចូលរួមយោបល់ដូចតទៅ៖
ខ្ញុំជាក្មេងជំនាន់ក្រោយនៃរបបប្រល័យពូជសាសន៏ ខ្ញុំសូមចូលរួមយ៉ាងពេញទំហឹងនូវ ការទទួលរងទុក្ក្ខវេទនារបស់ឳពុកម្តាយបងប្អូនរបស់យើងទាំងអស់គ្នា។ ខ្ញុំក៏សូមចូលរួមរំលែកទុក្ក្ខជាមួយលោកប៊ូ ម៉េងផងដែរនៅពេលនេះ។
តែអ្វីដែលខ្ញុំសូមចូលរួមយោបល់និងយោងតាមឯកសារស្រាវជ្រាវនៅសកលវិទ្យាល័យដែលខ្ញុំបានសិក្សារៀនសូត្រ បានកត់សំគាល់ឃើញថាក្រុមខ្មែរក្រហមព្រមទាំងប្រជាជនខ្មែរទូទាំង ប្រទេសគឺគ្រាន់តែជាតួល្អ្ខោននៅក្នុងរឿងវាលពិឃាតមួយតែប៉ុណ្ណោះ។ ប្រវត្តិសាស្រ្តបញ្ជាក់ថា ពេលដែលអាមេរិកមានវត្តមាននៅវៀតណាមខាងត្បូង ចិន និង សហភាពសូវៀត បានចាប់ដៃគ្នាប្រឆាំងលោកខាងលិចយ៉ាងពេញទំហឹង។ ហូ ជីមិញ ជាមនុស្សតែម្នាក់គត់ដែល ត្រូវបានគេទុកចិត្តយ៉ាងខ្លាំង។ មេដឹកនាំប៉ុលពតគឺគ្រាន់តែជាកូនសិស្សហ្វឹកហាត់ពីកិច្ចការ ធ្វើបដិវត្តកុម្មុយនីសរបស់ហូជីមិញតែប៉ុណ្នោះ។ ត្រង់ចំណុចនេះ ទាំងលោកវ៉ាន់ឌីកាអុន ទាំងលោកស្ទីហ្វិនម៉ូរីសបញ្ជាក់ថា ប៉ុល ពត បានព្យាយាមគ្រប់មធ្យោបាយដើម្បី សុំជំនួយដោយត្រង់ពីប្រទេសចិន ប៉ុន្តែចិនបានប្រាប់អោយទៅទទូលជំនួយតាមរយះហូជីមិញ តែប៉ុណ្ណោះ។ ករណីនេះ ដោយសារប្រជាប្រីយភាពសមេ្តចសីហនុ ទើបខ្មែរក្រហមអាចវាយ ឈ្នះលន់ណុលនៅថ្ងៃ១៧ មេសា ១៩៧៥ មុនវៀតណាមខាងជើងវាយរំដោះបានទីក្រុងព្រៃ នគរនៅថ្ងៃទី៣០ មេសា ១៩៧៥។
យើងអាចនិយាយបានថា ដោយសារតែការខ្វះសមត្ថភាពរបស់ក្រុមអ្នកដឹកនាំខ្មែរក្រហម បានជារដ្ឋាភិបាលរបស់ពួកគេបរាជ័យ ទាំងការគ្រប់គ្រងសេដ្ឋកិច្ច សង្គម នយោបាយ និងការបែងបាក់ផ្ទៃក្នុងរហូតដល់មានការសំឡាប់សងសឹកគ្នាយ៉ាងអនាធិបតេយ្យ។
ករណីទីពីរ គឺប្រាកដជាមានការរួមផ្សំគំនិតនិងការបង្កប់ស៊ីរូងផ្ទៃក្នុងរបស់វៀតណាម។ កត្តាខាងក្រោម នេះគឺជាគំនិតស្រាវជ្រាវមួយចំនួនដែលគួរអោយពិចារណា៖
១. នៅពេលដែលវៀតណាមបានទទួលការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹងពីចិននិងសហភាពសូវៀត ហើយក្រុមខ្មែរក្រហមគ្រាន់តែជាតួអង្គតូចមួយដូចជាឡាវដែរនោះ មានន័យថាវៀតណាម អាចធ្វើកិច្ចការគ្រប់បែបយ៉ាងបំពេញមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន។ វៀតណាមអាចបង្កប់ភ្នាក់ងារឬកង កំឡាំងប្រដាប់អាវុធរបស់ខ្លួនក្នុងជួរកម្មាភិបាលខ្មែរក្រហម។ វៀតណាមអាចដាក់សំពាធគ្រប់ បែបយ៉ាងមកលើក្រុមមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមទាំងផ្នែកភស្តុភារ អាវុធគ្រប់ធុន គោលនយោបាយ ទាំងការគ្រប់គ្រងដោយត្រង់ និងដោយប្រយោល។
២. ប្រការដែលខ្មែរក្រហមអាចវាយរំដោះទីក្រុងភ្នំពេញមុនទីក្រុងព្រៃនគរចំនួន១៣ថ្ងៃ គឺជាការ តាំងចិត្តមុតមាំរបស់ប៉ុលពតក្រោមការជួយគាំទ្រផ្នែកប្រជាប្រីយនយោបាយរបស់សម្តេច សីហនុ។ ចំណុចនេះ មេដឹកនាំខ្មែរក្រហមភ័យស្លន់ស្លោថា បើមិនបានរំដោះមុនទេ វៀតណាមនឹងឈ្លានពានកម្ពុជាបន្តាប់ពីគេរំដោះបានព្រៃនគរហើយ។ តែតាមពិតទៅ កងទ័ពវៀតណាមបានចូល មករស់នៅប្រទេសកម្ពុជានិងប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជាតាំង ពីពេលដែលផ្លូវលំហូជីមិញត្រូវបាន គេអនុញ្ញាត។
៣. យើងទទួលស្គាល់គ្រប់គ្នាដែរថា កងទ័ពវៀតណាមចូលឈ្លានពានកម្ពុជានិងវាយលុក បណ្តេញពួកខ្មែរក្រហមបានយ៉ាងស្រួលឬអាចនិយាយបានថាវៀតណាមបានសំរេចនូវ យុទ្ធសាស្រ្តគ្រប់យ៉ាងរបស់ខ្លួនរួចទៅហើយ។ ជាទ្រឹស្តីនយោបាយ វៀតណាមត្រូវតែរៀបចំ រចនាសម្ព័ន្ធនយោបាយ អោយមានរដ្ឋាភិបាលខ្មែរដឹកនាំខ្មែរ។
៤. អ្វីដែលប្រជាជនខ្ន្មែរកត់សំគាល់មុនពេលវៀតណាមវាយលុកចូល គឺម្នាក់ៗអស់សង្ឃឹម ក្នុងជីវិតរួចទៅហើយ ទាំងការស្លាប់ស្រស់ៗនៅចំពោះមុខ ទាំងការបំភ័យដោយមានអន្លង់ ជាត់ទឹកបាយត្រូវបានគេជីកនៅគ្រប់ភូមិជាដើម។ យុទ្ធជនខ្មែរក្រហមបានប្រមូលសម្បតិ ជាតិមានមាសពេជ្រកែវកងនិងរបស់មានតំលៃគ្រប់យ៉ាង គរទុកមួយដុំៗយ៉ាងល្អសំរាប់វៀត ណាមដឹកទៅប្រទេសគេយ៉ាងងាយស្រួល។ មានមតិខ្លះនិយាយថា ឯកសារនៅគុកទួលស្លែង ត្រូវបានគេកែច្នៃនិងផ្លាស់ប្តូរអស់ តែមជ្ឈមណ្ឌលកម្ពុជាអាចនឹងមានចំឡើយល្អជាងនេះ។
ជាការសោកស្តាយ ដែលមេដឹកនាំសំខាន់ៗដូចជានួន ជា ខៀវសំផន អៀងសារី ជាដើម ដែល តែងតែមិនហ៊ានទទួលខុសត្រូវនូវចំពោះមុខតុលាការខ្មែរក្រហម។ នេះអាចជាការ ដោះសារយក លេសរួចខ្លួនឬអាចជាការពិតដែលពួកគេមើលមិនឃើញនៅពេល ដែលមានអំណាចយ៉ាងធូររលុងនៅក្នុងដៃ។
ក្នុងនាមកូនខ្មែរ យើងអាចសន្និដ្ឋានបានថា ទាំងអាមេរិក ទាំងចិន ទាំងរុស៊្សី សុទ្ធតែជាប់ ពាក់ព័ន្ធ នឹងរឿងល្ខោនវាលពិឃាតនៅកម្ពុជាទាំងអស់ ប៉ុន្តែវៀតណាមបានលូកដៃចូល យ៉ាងជ្រៅជាងគេបង្អស់ ហើយវត្តមានកងទ័រវៀតណាមនៅកម្ពុជារាប់សែននាក់ អស់រយះពេលជិត១០ឆ្នាំ និងកេរតំណែលរបស់វៀតណាមនៅកម្ពុជាតាមរយះ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាសព្វថ្ងៃ គឺជារឿងអាម៉ាស់មួយសំរាប់ទាំងកម្ពុជានិងវៀតណាម សំរាប់ការវិវត្តន៍នយោបាយពិភពលោកនាយុគបច្ចុប្បន្ន។
Kem Sokha Says S-21 Was Vietnamese Conspiracy
By Eang Mengleng and Zsombor Peter – May 27, 2013
Survivors of the Khmer Rouge regime’s Tuol Sleng prison, which oversaw the killing of more than 12,000 men, women and children, have demanded that Kem Sokha, acting president of the Cambodia National Rescue Party (CNRP), apologize for comments he made recently denying the facility’s bloody history.
The Victims Association of Democratic Kampuchea demanded the apology at a press conference held on Saturday inside the grounds of the former Khmer Rouge prison, where they played snippets from a recording of a speech they say Mr. Sokha delivered on May 18 in Prey Veng and Takeo provinces.
In the recording, Mr. Sokha appears to accuse Vietnam of setting up the former school building to look like a Khmer Rouge prison and torture center.
“The Vietnamese created this place with pictures [of the victims]. If this place is truly Khmer Rouge they would have knocked it down before they left,” Mr. Sokha said in the recording.
“You should know that if the Khmer Rouge killed people, would they keep it to show to everyone? If they knew they killed many people, why would they keep this place?”
In a separate audio file on the website of the Council of Ministers, an undated speech that Mr. Sokha is also said to have delivered recently in Prey Veng province, follows the same line.
“Why would the Khmer Rouge be so stupid as to keep Tuol Sleng after killing many people, and keep it as a museum to show tourists?” Mr. Sokha said. “This is just staged. I believe it is staged, isn’t it?”
While the Vietnamese communist forces provided the Khmer Rouge with much training and direct military support in their 1975 victory over the Lon Nol government, the two sides soon fell out. The new communist government of Vietnam, with the aid of Khmer Rouge defectors, eventually toppled the regime in 1979 and kept an occupying force in the country for the next 10 years.
Tuol Sleng, which the Khmer Rouge called S-21, has since become a museum packed with photographs of former inmates and is one of the most popular, and harrowing, tourist attractions in the country.
The center also provided much of the evidence the Khmer Rouge tribunal used to sentence S-21 prison chief Kaing Guek Eav, alias Duch, to life in prison last year after convicting him of crimes against humanity.
At Saturday’s press conference, Chum Mey, president of the Victims Association of Democratic Kampuchea and one of the few people to have survived his time at Tuol Sleng, said he organized the event himself after hearing Mr. Sokha’s speech over the radio.
“It hurts me more than ever when Mr. Kem Sokha publicly states that Tuol Sleng prison is artificial and that Democratic Kampuchea was a theater organized by communist Vietnam,” he said. “These expressions unquestionably insult those who lost their lives in the Democratic Kampuchea regime, and especially those who died at Tuol Sleng prison.”
Mr. Mey demanded that Mr. Sokha come to the former prison to apologize and retract his words in person.
“If Khem Sokha will not come to apologize, I will take other measures,” he said. “We will conduct a mass demonstration against him at his office.”
Contacted Sunday, Mr. Sokha declined to comment on his words and would neither confirm nor deny that he said them.
“I have no comment,” he said. “I have no concern. I’m concerned about the election.”
However, in an interview he gave to Radio Free Asia on Saturday, Mr. Sokha appears to confirm having made the comments.
“This was what I have learned from history,” he said. “I have learned that the Khmer Rouge had some connections with the Vietnamese. Therefore, this is just my idea, which is not an accusation. But I would like to say sorry if my ideas are different from others.”
Opposition lawmakers Mu Sochua and Yim Sovann, both CNRP candidates in July’s national election, said they had not heard Mr. Sokha’s words so could neither confirm nor deny his alleged comments about Tuol Sleng.
Mr. Sovann, however, said it was not party policy to claim that the Vietnamese had fabricated Tuol Sleng’s role as a prison and torture site.
“Vietnam used to support the Khmer Rouge in the past and the Khmer Rouge created Tuol Sleng prison,” he said. “This is my party’s position.”
Mr. Sovann also agreed that it was the Khmer Rouge who imprisoned and tortured people there.
Still, the opposition does have a history of taking a hard line against Vietnam. CNRP president Sam Rainsy regularly refers to Vietnamese as “yuon,” a common ethnic slur.
He has regularly accused the government of bowing to Vietnamese orders and is currently living in self-imposed exile to avoid an 11-year prison term on charges—which he believes to be politically motivated—tied to his challenges of Phnom Penh’s negotiations with Vietnam over their disputed border.
On Saturday, the U.N.’s visiting human rights envoy to Cambodia Surya Subedi told politicians in the country to refrain from “exploiting racial sentiments” in their electioneering.
“I urge all sides concerned to refrain completely from exploiting racial sentiments to garner support for their electoral campaign and work towards building a tolerant and cohesive society in Cambodia,” he said at a press conference.
Youk Chhang, director of the Documentation Center of Cambodia, the country’s leading archive of Khmer Rouge era records, said there could be absolutely no doubt that the regime had used Tuol Sleng as a prison and torture center.
“S-21 is an undeniable crime site of the Khmer Rouge; it is so clear cut,” he said.
Mr. Chhang would not comment on why Mr. Sokha would challenge that history, whether out of a genuine misunderstanding of the past or political calculation.
“His statements remind me that things can be forgotten if we don’t keep reminding the public,” Mr. Chhang said.
“There are thousands and thousands [of pieces] of evidence proving it was a crime site of the Khmer Rouge,” he added.
(Additional reporting by Neou Vannarin)
© 2013, The Cambodia Daily. All rights reserved. No part of this article may be reproduced in print, electronically, broadcast, rewritten or redistributed without written permission.